Ostatnia aktualizacja 25 maja, 2022
Każdy z nas styka się z oprogramowaniem na co dzień korzystając ze smartfonów, inteligentnych urządzeń domowych czy komputera. Ponieważ oprogramowanie jest obecne w tak wielu obszarach życia, niezbędne stało się uregulowanie praw własnościowych. Na czym polegają zamknięte licencje oprogramowania?
Sprawdź: Prawo do naprawy staje się nowym europejskim trendem
Co to są licencje oprogramowania?
Licencje oprogramowania to po prostu zbiór warunków, na jakich autor lub autorzy oprogramowania pozwalają nam z niego korzystać. Kiedy użytkownik uzyskuje dostęp do oprogramowania, np. pobiera je ze strony producenta , to tak naprawdę nie staje się jego właścicielem. Na mocy ustaw o prawie autorskim, użytkownik jest jedynie licencjobiorcą. Warunkiem jest sytuacja, w której prawa własnościowe do programu zostają mu przekazane przez autora lub autorów oprogramowania. Oznacza to, że prawa użytkownika programu są ograniczone, natomiast stopień tych ograniczeń jest określony w licencji.
Zobacz: DSA, czyli ustawa o usługach cyfrowych
Jakie są rodzaje licencji zamkniętych?
Licencje oprogramowania dzielą się na dwie kategorie: licencje otwarte oraz licencje zamknięte, zwane także własnościowymi lub prawnie zastrzeżonymi.
Licencje zamknięte oznaczają, że użytkownik końcowy lub grupa osób inna niż twórcy oprogramowania nie ma dostępu do kodu źródłowego aplikacji, może jedynie się nim posługiwać.
W zależności od ograniczeń nakładanych na użytkowników aplikacji możemy mówić o kilku ogólnych podtypach licencji zamkniętych: płatne, ograniczone czasowo oraz darmowe.
W przypadku licencji płatnych sprawa jest prosta – żeby móc korzystać z oprogramowania, trzeba producentowi zapłacić. Licencje ograniczone czasowo, czasem nazywane także shareware, to licencje, które pozwalają użytkownikowi korzystać bezpłatnie z aplikacji, jednak wprowadzające ograniczenia, które mają skłonić użytkownika do zakupu pełnej wersji. Te ograniczenia aplikacja może aktywować na przykład po upływie miesiąca, po pięciu włączeniach aplikacji, zapisaniu dziesięciu dokumentów itp. Oprogramowanie freeware to programy, które zostały udostępnione przez autorów do darmowego użytku.
Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku każdej z tych licencji producent określa swoje warunki dotyczące użytkowania oprogramowania, o ile nie są one sprzeczne z obowiązującym prawem. I tak w przypadku licencji freeware może pojawić się na przykład zakaz udostępniania aplikacji do pobrania poza stroną producenta.
