Ostatnia aktualizacja 13 czerwca, 2023
Scam jest rodzajem oszustwa, które ma na celu wyłudzenie pieniędzy lub prywatnych informacji. Oszuści próbują zdobyć je za pomocą manipulacji i wprowadzenia ofiary w błąd. W swoich działaniach wykorzystują nieuwagę, chęć szybkiego załatwienia sprawy lub nawet skrajne emocje.
Scamy mogą przybierać wiele form, a oszuści używają różnych kanałów komunikacyjnych do przeprowadzania ataków. Najczęściej są to maile, SMS-y i wiadomości w komunikatorach. W ostatnim czasie obserwuje się również nasilenie ataków przeprowadzanych przez telefon. Oszuści podają się np. za pracowników banków lub policjantów, aby skłonić nas do wykonania działań.
Sprawdź: Brute Force – czym jest atak hakerski tego typu?
Rodzaje scamów
Phishing
Phishing jest jedną z najpopularniejszych form scamu. Polega na wysyłaniu wiadomości e-mail lub tekstowych, które wyglądają jak oficjalne komunikaty od zaufanych instytucji (np. banków). Te wiadomości zwykle mają skłonić odbiorcę do podania poufnych informacji, takich jak hasła, numery kart kredytowych lub numery ubezpieczenia społecznego.
Scam na nagrody lub loterie
Oszuści informują, że jesteś zwycięzcą loterii lub konkursu (w którym oczywiście nigdy nie wziąłeś udziału) i proszą o opłatę “administracyjną” lub “podatkową” przed wydaniem nagrody.
Scam związany z inwestycjami
Oszuści próbują przekonać ofiary do inwestowania w fałszywe schematy, obiecując niewiarygodne zyski.
Romance scam
W przypadku tego rodzaju ataku oszuści tworzą fałszywe profile na portalach randkowych i mediach społecznościowych. Celem jest nawiązanie relacji z potencjalnymi ofiarami, aby ostatecznie poprosić je o pieniądze.
Dalsza część tekstu znajduje się pod materiałem wideo:
Jak się bronić przed scamem?
- Nie udzielaj nieznajomym prywatnych informacji – nigdy nie udostępniaj swojego hasła, numeru karty kredytowej czy informacji o ubezpieczeniu społecznym nikomu, kto o to prosi przez telefon, e-mail czy media społecznościowe.
- Bądź sceptyczny – jeśli oferta wydaje się zbyt dobra, aby mogła być prawdziwa, prawdopodobnie jest scamem. Sprawdź wiarygodność oferty, zanim zdecydujesz się na jej przyjęcie.
- Używaj ochrony przeciwko phishingowi – wiele programów antywirusowych i przeglądarek internetowych oferuje funkcje blokowania phishingu, które pomogą ci uniknąć fałszywych stron.
- Sprawdzaj e-maile i linki – sprawdzaj adresy e-mail i linki URL, aby upewnić się, że pochodzą od zaufanych źródeł.
- Raportuj scamy – jeśli natkniesz się na scam, zgłoś go odpowiednim organom, np. CERT Polska.
Pamiętaj, że najlepszym sposobem na ochronę przed scamami jest edukacja i ciągłe aktualizowanie wiedzy o najnowszych metodach, jakie stosują oszuści.
Z raportu opublikowanego przez CERT wynika, że od 2020 roku regularnie wzrasta świadomość dotycząca ataków phishingowych, co jednocześnie wpływa na zmniejszenie natężenia ich raportowania. Nie oznacza to jednak, że problem zniknął. Wciąż należy zachować czujność podczas korzystania z platform zakupowych i ogłoszeniowych, ale też w social mediach oraz w kontakcie pisemnym lub telefonicznym z kimkolwiek obcym.
Czytaj także:
Employer branding – co to jest?
Pracoholizm – co to jest i jak sobie z nim radzić?
Android Developer – zarobki i umiejętności potrzebne do pracy
